Structuur van de ESRS - Standaarden Structuur van de ESRS-Rapportage

De European Sustainability Reporting Standards (ESRS) vormen het raamwerk voor duurzaamheidsrapportage binnen de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Deze richtlijnen zijn ontwikkeld om bedrijven te ondersteunen bij het transparant en consistent rapporteren over milieu-, sociale en governance (ESG) factoren. Dit document biedt een diepgaand overzicht van de structuur van de ESRS-rapportage, met uitgebreide uitleg over de verschillende standaarden.

Wat zijn de ESRS?

De European Sustainability Reporting Standards (ESRS) zijn een set richtlijnen die bedrijven moeten volgen om hun duurzaamheidsinformatie te rapporteren. Ze bevatten verplichtingen voor het rapporteren van milieu-, sociale en governancefactoren (ESG). De ESRS zijn onderverdeeld in:

Dwarsdoorsnijdende Standaarden

ESRS 1 - Algemene Vereisten

• Beschrijft de basisprincipes en algemene vereisten voor duurzaamheidsrapportage, inclusief het principe van dubbele materialiteit.
• Bevat richtlijnen voor het beoordelen van duurzaamheidsthema’s op basis van impact- en financiële materialiteit.
• Specificeert rapportagegebieden zoals governance, strategie en impact-, risico- en kansenbeheer.
• Vereist transparantie over de waardeketen en hoe bedrijven omgaan met indirecte duurzaamheidsimplicaties.
• Behandelt kwalitatieve kenmerken van informatie, zoals vergelijkbaarheid, controleerbaarheid en begrijpelijkheid.
• Definieert de aanpak voor due diligence en de integratie van duurzaamheid in het besluitvormingsproces.
• Beschrijft de structuur van de duurzaamheidsverklaring en de samenhang met andere delen van bedrijfsrapportages.

ESRS 2 - Algemene Toelichtingen

• Bevat verplichte rapportage-eisen voor governance, strategie en risicobeheer.
• Specificeert de vereisten voor beleidsmaatregelen, doelstellingen en prestatie-indicatoren.
• Dient als basis voor het structureren van rapportages binnen de thematische standaarden.
• Vereist dat bedrijven toelichting geven op hun risicobeheer en de impact van duurzaamheidsthema’s op hun bedrijfsstrategie.
• Behandelt het concept van dubbele materialiteitsanalyse en hoe bedrijven dit moeten toepassen.

Thematische Standaarden

Milieu (E)

• ESRS E1: Klimaatverandering – Rapportage over CO2-uitstoot (Scope 1, 2 en 3), reductiedoelstellingen, klimaatrisico’s en financiële impact van klimaatverandering.
• ESRS E2: Verontreiniging – Meet en beschrijft de impact van lucht-, water- en bodemverontreiniging door bedrijfsactiviteiten, inclusief reductieplannen en naleving van regelgeving.
• ESRS E3: Water en mariene hulpbronnen – Vereist inzicht in waterverbruik, lozingen, risico’s op waterschaarste en impact op mariene ecosystemen.
• ESRS E4: Biodiversiteit en ecosystemen – Analyseert de invloed van bedrijfsactiviteiten op biodiversiteit, inclusief risicobeheer en herstelmaatregelen.
• ESRS E5: Grondstoffengebruik en circulaire economie – Legt nadruk op efficiënt gebruik van grondstoffen, circulaire bedrijfsmodellen en strategieën voor afvalreductie.

Sociaal (S)

• ESRS S1: Eigen werknemers – Rapportage over arbeidsomstandigheden, veiligheid, lonen, diversiteit, inclusie en sociale dialoog.
• ESRS S2: Werknemers in de waardeketen – Evaluatie van arbeidsrechten, werkomstandigheden en naleving van sociale standaarden in de supply chain.
• ESRS S3: Getroffen gemeenschappen – Impactanalyse van bedrijfsactiviteiten op lokale gemeenschappen, inclusief sociale cohesie en compensatiemaatregelen.
• ESRS S4: Consumenten en eindgebruikers – Rapportage over productveiligheid, privacybescherming, klanttevredenheid en ethische marketing.

Governance (G)

• ESRS G1: Zakelijk gedrag – Beschrijving van naleving van wet- en regelgeving, ethisch zakendoen, corruptiebestrijding, belastingtransparantie en gegevensbescherming.
• Transparantie over bestuursstructuren, beloningsbeleid en compliance-programma’s.
• Verplichtingen rondom due diligence in de toeleveringsketen en integriteit in zakelijke relaties.

Minimaal Vereiste Openbaarmakingen (MDR)

De ESRS-standaarden bevatten Minimum Disclosure Requirements (MDR) die bedrijven verplichten om beleidsmaatregelen, acties, doelstellingen en prestatie-indicatoren te rapporteren. Ze bestaan onder andere uit openbaarmakingen over beleidsmaatregelen, actieplannen, financiële middelen, meetbare doelen en transparantie-eisen bij niet-naleving.

Beleidsmaatregelen

• Beschrijving van de strategie en interne beleidslijnen per ESG-thema.
• Scope van beleid en eventuele uitsluitingen.
• Toewijzing van verantwoordelijkheden binnen de organisatie.
• Externe standaarden of initiatieven die worden gevolgd.
• Transparantie over de toegankelijkheid en communicatie van beleid naar stakeholders.

Acties en Implementatie

• Uitleg over de uitgevoerde en geplande acties per ESG-thema.
• Financiële en andere middelen die worden ingezet voor actieplannen.
• Tijdshorizon voor uitvoering en verwachte impact.
• Meting van de voortgang en resultaten van acties.

Doelstellingen en KPI’s

• Meetbare en tijdsgebonden targets.
• Koppeling van doelstellingen aan beleidsdoelen.
• Wetenschappelijk onderbouwde doelen (bijv. klimaatdoelen gebaseerd op IPCC-richtlijnen).
• Baseline en referentiejaar voor vergelijking.

Prestaties en Monitoring

• Beschrijving van gebruikte meetmethodologieën en aannames.
• Exter
• Stakeholderbetrokkenheid bij de monitoring van prestaties.
• Wijzigingen in targets en toegepaste meetmethodieken.

Transparantie bij Niet-Naleving

Indien een onderneming geen beleid, acties of meetbare outcome-georiënteerde doelstellingen heeft vastgesteld, is zij verplicht om specifieke openbaarmakingen te doen, zoals vereist in hoofdstuk 4.2 MDR - ESRS 2. Dit omvat:

• Redenen voor het ontbreken van beleid: Uitleg waarom bepaalde beleidsmaatregelen niet zijn geïmplementeerd.
• Tijdsframe voor toekomstige beleidsimplementatie: Indien beleid nog niet is ingevoerd, moet worden gerapporteerd wanneer het bedrijf van plan is dit te implementeren.
• Redenen voor het ontbreken van acties: Verduidelijking waarom specifieke acties niet zijn ondernomen.
• Tijdsframe voor toekomstige acties: Verwachte periode waarin de onderneming haar acties zal implementeren.
• Redenen voor het ontbreken van meetbare doelstellingen: Verantwoording waarom geen outcome-georiënteerde doelstellingen zijn vastgesteld.
• Tijdsframe voor het vaststellen van meetbare doelstellingen: Indien doelen later worden vastgesteld, moet het bedrijf aangeven binnen welke termijn dit gebeurt.
• Effectiviteit van beleid en acties: Beschrijving van hoe effectiviteit wordt gemonitord, inclusief gerelateerde risico's en kansen.
• Methodologieën voor evaluatie: Beschrijving van de processen en methodologieën die worden gebruikt om de effectiviteit van beleidsmaatregelen en acties te beoordelen.
• Niveau van ambitie en meetindicatoren: Definiëring van de doelstellingen en de gebruikte kwalitatieve of kwantitatieve meetmethoden.
• Baseline-jaar voor voortgangsmeting: Het startpunt van waaruit voortgang wordt beoordeeld.

Deze transparantie-eisen zorgen ervoor dat stakeholders inzicht krijgen in de duurzaamheidsambities en strategische prioriteiten van de onderneming, zelfs als bepaalde beleidsmaatregelen of doelstellingen nog niet volledig zijn geïmplementeerd.

De Toekomst van Duurzaamheidsrapportage met ESRS

De ESRS-rapportage vormt een cruciale stap in de toekomst van transparante en verantwoorde bedrijfsvoering. Door een gestandaardiseerde aanpak biedt het bedrijven niet alleen een kader voor rapportage, maar ook een strategisch instrument om duurzaamheid te verankeren in hun kernactiviteiten. De nadruk op dubbele materialiteit en waardeketenrapportage zorgt ervoor dat

bedrijven niet alleen hun eigen impact, maar ook die van hun hele ecosysteem in kaart brengen. Dit draagt bij aan een beter geïnformeerde besluitvorming, verhoogde transparantie voor stakeholders en een duurzamer economisch model dat aansluit bij de verwachtingen van een veranderende wereld.